Liêu Nhàn

Chớp mắt đã đến tháng Tám, bây giờ đang là thời điểm nóng nhất trong năm.

Nhà nằm cạnh hồ, gần nơi sóng biếc dập dờn, gió hồ thổi qua xua tan nóng bức của mùa hè, chỉ cần đẩy cửa sổ ra là có thể trông thấy cảnh hồ rộng lớn. Những cây liễu rủ bên bờ cùng lá sen trong hồ soi bóng lên sóng nước long lanh, cảnh sắc nao lòng.

Ôn Nho lão tiên sinh đang bị sụt cân do tiết trời nóng nực, nhưng ngày hạ bức bối cùng với số tuổi bảy mươi lăm kia không thể ngăn được ý chí muốn gầy dựng lại cơ nghiệp của ông.

Nói gầy dựng lại cơ nghiệp cũng không đúng, địa vị của Ôn Nho lão tiên sinh trong giới thư họa tương đối vững chắc, vì trả nợ cho con trai mà phải tán gia bại sản, việc làm ấy luôn khiến cho mọi người tấm tắc ca ngợi Ôn lão tiên sinh là người đức độ, lão tiên sinh đây cũng hay bày ra phong thái ung dung, nghìn vàng tiêu hết rồi lại có.

Song, dù hiện tại hai ông cháu cô sống trong ngôi nhà giá trên chục triệu, lão tiên sinh đi đi về về vẫn ngồi xe sang như trước, còn có bảo vệ theo cùng, nhưng cũng không thể che giấu được sự thật rằng hiện tại ông cháu Ôn Chủy Vũ đã trắng tay, Ôn đại tiểu thư lại là người không thích nhiễm khói bụi trần gian, có phần thoát tục. Điều này làm cho lão tiên sinh lo lắng không yên, cảm thấy mình vẫn phải can thiệp vào một số chuyện, muốn dựng lại nghiệp xưa, gom góp chút tiền để dành cho cháu gái.

Nếu như Ôn lão tiên sinh trẻ thêm hai chục tuổi, Ôn Chủy Vũ nhất định chẳng có ý kiến gì. Nhưng với cái tuổi này của lão tiên sinh mà hãy còn muốn tìm cách kiếm tiền nuôi cô, thật khiến cho lòng Ôn Chủy Vũ cảm thấy khó chịu.

Cô có thể tiếp tục vẽ vời, nhưng việc cấp bách trước mắt là phải tìm một công việc có thể nuôi sống hai người. Chí ít, cô phải để cho Ôn lão tiên sinh thấy được cháu gái của ông có đủ khả năng nuôi được bản thân, không cần lao tâm khổ tứ lo lắng cho tương lai sau này của cô nữa.

Bạn chí cốt của Ôn lão tiên sinh là Mục Yểu tiên sinh khuyên ông: Tụi nhỏ lớn rồi, nên để tụi nó học cách tự thân, ông cũng đã cao tuổi, còn có thể chăm lo cho con bé được mấy năm? Chi bằng nhân lúc hiện tại vẫn có thể đi lại, giúp Tiểu Vũ xem một chút, chỉ dẫn con bé đi đúng đường.

Mục Yểu tiên sinh nói: "Đoạn đường kia, đến đó mở quán trà cũng không tệ, nhưng mở một phòng tranh cũng chẳng tồi. Gần bên hồ, phong cảnh đẹp, cảnh vật thanh nhã, lại cách khu du lịch không xa, lượng người tới lui đông đúc, vô cùng thích hợp cho việc quảng bá. Đứa nhỏ Tiểu Vũ này lớn lên rất khá, có không ít người quan tâm lo lắng cho con bé, con bé có sự nghiệp thuộc về mình lại cộng thêm sự giúp đỡ từ phía anh chị họ của nó nữa, sau này ai muốn bắt nạt Tiểu Vũ e chẳng dễ, ông xem tôi nói có lí hay không?"

Ôn Chủy Vũ đang ngồi pha trà ở bên cạnh Mục Yểu tiên sinh, cô nghe xong chỉ muốn đưa tay lên xoa trán.

Ôn Nho lão tiên sinh trầm ngâm, mân mê quả hạch đào trong tay, giương mí mắt lên nhìn Mộc Yểu lão tiên sinh. Ông nói: "Có ý gì thì nói rõ, nói một nửa là sao?"

Mục Yểu lão tiên sinh bảo: "Con bé có tài năng, lại siêng năng, là người trời sinh phải đi theo cái nghề này. Ông, tôi, lão Tề cùng dìu dắt Tiểu Vũ, không tới mấy năm là có thể phất lên rồi. Tôi nghĩ như này, tôi sẽ xuất tiền để Vũ Nhi chăm lo cho phòng tranh, còn ông cùng lão Tề giúp nhiều hơn một chút, chúng ta chia bảy ba, ông thấy thế nào?"

Ôn Nho lão tiên sinh suy nghĩ chốc lát mới lên tiếng: "Vũ Nhi giữ cổ phần phòng tranh, lương thì tính riêng, tất cả tranh do con bé vẽ đều thuộc sở hữu của riêng nó, phòng tranh sẽ bao gồm quyền ưu tiên kí gửi, không được toàn quyền. Và cũng không được phép dùng cổ phần để mua lại tranh của Vũ Nhi."

Mục Yểu đáp: "Vậy thôi tám hai."

Ôn Nho lão tiên nói: "Không được, bốn sáu."

Mục tiên sinh cạn lời: "Ông? Sao ông còn tăng giá nữa?"

Ôn Nho lão tiên sinh bảo: "Không nói đến việc vì sao dạo gần đây địa vị của Vũ Nhi lại tăng lên, nhưng chuyện ấy là sự thật. Bốn sáu, được hay không được?"

Mục Yểu lão tiên sinh tức đến mức trợn trừng mắt: "Ông!"

Ôn Nho lão tiên sinh một tấc cũng không nhường.

Ôn Chủy Vũ lặng lẽ châm trà cho hai vị lão tiên sinh, không dám hé nửa lời.

Hai lão tiên sinh đẩy đưa một phen, không phân thắng bại, Mục Yểu tiên sinh bỏ lại một câu: "Ông để tôi về suy nghĩ thêm đã." Tạm thời dừng lại ở đây.

Ôn lão tiên sinh dẫn theo Ôn Chủy Vũ đi tiễn Mục Yểu lão tiên sinh. Sau đó chầm chậm dạo bước về phòng khách, nhấc tách trà, nói với Ôn Chủy Vũ: "Lão Mục trước giờ là người không thấy lợi ích thì chẳng thèm làm(1), con phải cẩn thận, đề phòng một chút."

Ôn Chủy Vũ ngồi cạnh Ôn Nho lão tiên sinh, gật gật đầu. Cô không biết mình có thể chăm lo tốt cho phòng tranh hay không, nhưng với hoàn cảnh của gia đình cô hiện tại lại không cho phép cô chùn bước. Cô không thể sống dưới sự che chở của người nhà cả đời. Đến nước này, cuối cùng cô cũng phải rời đi, thôi thì nhân cơ hội ấy học được cách đứng lên. Cô hỏi: "Nội thấy ông Mục sẽ đồng ý sao?"

Ôn Nho lão tiên sinh lườm Ôn Chủy Vũ một cái: "Có nội cùng lão Tề ở phía sau chống đỡ cho con, mấy sư huynh sư tỷ kia của con lại giúp thêm một tay, để Lê Lê chúng nó quảng cáo tuyên truyền thay con nữa, muốn chống đỡ sạp tranh này cũng không khó, rủi ro lỗ vốn cơ bản sẽ không lớn lắm. Bộ con cho rằng lão Mục thật sự nhìn trúng tài năng của con sao? Một đứa con gái mới hơn hai chục tuổi đầu, bản lĩnh còn kém cỏi, có thể giỏi giang đến đâu?" Ông dừng một chút, lại tiếp: "Chỉ dựa vào mỗi việc bán tranh để kiếm sống qua ngày, thể nào con cũng bị đói chết hoặc là mệt chết. Thứ con học lại là tranh công bút, vẽ vừa tốn công tốn sức tốn thời gian..."

Ôn Chủy Vũ nghe thấy ông nội phàn nàn việc cô học vẽ công bút, nhanh chóng cắt lời: "Nội đừng vì bản thân mình vẽ theo lối tả ý mà lúc nào cũng có thành kiến với việc con vẽ công bút."

Ôn Nho lão tiên sinh bất mãn dùng ngón tay gõ gõ lên mặt bàn: "Đang nói chuyện mở phòng tranh!"

Trong lòng Ôn Chủy Vũ thầm nói: "Là lão tiên sinh ngài đây lạc đề trước." Cô thu lại ý nghĩ, nghiêm túc nghe ông nội bàn chuyện.

Ôn Nho lão tiên sinh nói với cô, cho dù mở phòng tranh là để bán tranh, nhưng đó cũng là mở cửa buôn bán, là kinh doanh. "Con mở phòng tranh, điểm mạnh nằm ở chỗ tự con có khả năng thẩm định, phân biệt được xấu tốt, cũng chỉ có ưu điểm này mà thôi. Con ra tranh rất chậm, nếu chỉ bán mỗi tranh của con e sẽ phải đói chết, có lẽ nên chiêu nạp thêm họa sĩ và thợ vẽ, tự đi theo con đường của người trẻ tuổi bọn con. Bọn ta già rồi, sau này thiên hạ đều là của người trẻ tuổi. Mắt nhìn của đám trẻ tụi con cùng mấy lão già này không giống nhau, giống như con, chê tranh công bút quá đỗi tinh tế, cảm thấy thiếu đi linh tính và sự linh động nên tự thêm phong cách tả ý vào tranh, tuy nói có chút chẳng ra thể thống gì nhưng cũng coi như có tính sáng tạo đổi mới, tự đi theo hướng riêng biệt. Hoặc giống như Tiểu Phạm, dù cho kỹ thuật vẽ của nó ra sao đi nữa thì thằng bé cũng sẽ tìm cách để tiếp thị tuyên truyền. Trong lứa tụi con, tranh của Tiểu Phạm bán đắt hàng nhất, danh tiếng của thằng bé cũng cao giá hơn người, đây cũng là một loại thành công."

Ôn Chủy Vũ khẽ mở môi đào, ngạc nhiên nhìn ông nội của mình, không hiểu mấy câu đó rốt cuộc muốn nói đến điều gì.

Ôn Nho lão tiên sinh nặng nề thở dài một hơi, tận tình khuyên bảo: "Tranh con vẽ mang phong cách của riêng con, kinh doanh cũng phải có tác phong và hướng đi không giống với mọi người. Định hướng được lối đi cùng phong cách, xác định được nhóm đối tượng khách hàng mới có thể bán được tranh, kiếm được tiền, không để cho bản thân chết đói. Đạo lý này, là học một phải biết mười, tự mình suy ngẫm đi."

Ôn Chủy Vũ "dạ" một tiếng, suy tư nói: "Ngộ nhỡ ông Mục nghĩ con giữ bốn phần cổ phần quá cao nên không đồng ý, hoặc không bàn chuyện hợp tác nữa..."

Ôn Nho lão tiên sinh tức ngực, thầm thở dài một hơi: "Bán hàng nói thách, làm khách trả rẻ. Giá cao thì bàn lại, bàn không xong cũng chẳng sao, căn lầu nhỏ gần bờ hồ kia nội đã thuê lại rồi. Ông ấy không chịu bỏ vốn, con làm một bản kế hoạch rồi mang đi tìm người khác đầu tư cũng như nhau. Chỗ ông ấy nhìn trúng, cũng có thể trúng ý người khác, ai ra tay sớm hơn thì giành được trước. Mấy người sư huynh sư tỷ kia luôn dán mắt nhìn con chằm chằm, không phải là nhìn muốn xanh con mắt rồi hay sao?"

Ôn Chủy Vũ thỏ thẻ: "Hiện tại con không có giá đến vậy."

Ôn Nho lão tiên sinh trợn tròn mắt, lớn tiếng: "Con không có giá? Bây giờ tranh của con được bán ra với giá cao ngất vậy rồi, chịu khó tìm thêm mấy chú bác họ hàng giúp con đẩy giá lên chút nữa là có thể xây cho con một cái bệ phóng đắt giá, đó chính là tiền, đây là giá trị của con. Đừng nói đến chuyện con không muốn tìm Lê Lê chúng nó giúp đỡ, bất kể là người nhà hay chuyện làm ăn, mối quan hệ của người với người vốn hình thành trên sự qua lại giữa hai bên, hỗ trợ lẫn nhau cũng là một hình thức qua lại. Anh giúp tôi, tôi giúp anh, hôm nay tụi nhỏ giúp con, ngày khác con giúp lại chúng nó, mọi việc cứ thế giải quyết xong. Hiểu chưa?"

Mấy đạo lý này Ôn Chủy Vũ cô đều hiểu, nhưng hoàn cảnh giờ đã đổi thay, cô khó lòng thay đổi chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Cô nói với Ôn Nho lão tiên sinh: "Nội, con sẽ suy nghĩ thật kỹ, sắp xếp chuyện này thật tốt."

Ôn Chủy Vũ không hề hiểu một chút gì về chuyện trên thương trường, đối với việc mở phòng tranh cũng chẳng có ý tưởng nào, thậm chí cô còn có cảm giác bị mọi người ép làm chuyện ngoài khả năng của mình, nhưng theo hoàn cảnh hiện tại của gia đình cô mà nói, dù là vì ông nội hay chính bản thân cô đi nữa, thì cô cũng chỉ có thể kiên trì đi tiếp. Hơn nữa ông nội là người rất hiểu tình huống của cô, chỉ dạy rõ ràng đến từng li từng tí.

Sau khi Ôn Chủy Vũ tự mình cân nhắc kỹ càng bèn gọi điện gặp Ôn Lê, cô kể cho chị họ nghe chuyện Mục Yểu đến tìm cô đòi góp vốn mở phòng tranh. Ôn Chủy Vũ nói: "Chị Lê Lê, em cũng không chắc nữa, trong lòng chưa có chuẩn bị gì, muốn nhờ chị tư vấn giúp em một chút."

Ôn Lê hỏi: "Em muốn nhờ chị xem xét giúp em như thế nào?"

"Khi nào chị rảnh, em qua tìm chị?" Ôn Chủy Vũ tiếp lời.

Ôn Lê đáp: "Chút nữa chị sắp tan ca rồi, nếu như em gấp, qua ăn tối với chị, chúng ta vừa ăn vừa bàn. Còn nếu như em không vội, vậy thì ngày mai chị qua chỗ em."

Ôn Chũy Vũ đắn đo: "Hình như... cũng không gấp lắm."

Ôn Lê nói: "Vậy ok. Em lên ý tưởng trước đi, nghĩ tới cái gì thì ghi lại cái đó, đợi khi chị về sẽ sắp xếp rồi phân tích giúp em xem chỗ nào còn thiếu sót, có cần bổ sung gì hay không."

Ôn Chủy Vũ nghĩ ngợi một lát, hỏi: "Có cần viết bản kế hoạch không?"

"Em viết kế hoạch ra trước đi." Ôn Lê nói xong, trong điện thoại bỗng truyền ra tiếng cười, mở miệng hỏi: "Có chắc làm được không?"

Ôn Chủy Vũ đỡ trán bảo: "Em làm không được thì không phải vẫn còn có chị sao? Cho dù thế nào đi nữa em cũng sẽ hạ quyết tâm phải kéo chị theo em cùng lên thuyền giặc(2), bằng không chỉ có mình em, em sợ."

Ôn Lê phì cười một tiếng: "Khá lắm. Được rồi, đợi đến sáng mai chị sẽ đến tìm em."

Ôn Chủy Vũ sinh ra chút cảm giác kích động cùng mong chờ việc cô có thể mở phòng tranh. Trong đầu cũng đã dựng xong kiểu dáng thiết kế, trang trí phòng, định hướng cách thức kinh doanh, nghĩ xong vấn đề nên đi đâu tìm thêm họa sĩ và thợ vẽ. Tuổi cô còn trẻ, kinh nghiệm không đủ, muốn đi theo hướng truyền thống nhất định sẽ gặp nhiều khó khăn, chuyện đó ông nội đã giúp cô nghĩ xong rồi, cứ theo đuổi con đường của người trẻ tuổi.

Cô ở trong phòng suy nghĩ ngổn ngang một hồi, cầm giấy bút ghi lại hết những thứ vừa nghĩ tới, có vài chỗ còn ký họa lại.

Tới giờ cơm tối, cô bèn hỏi ông nội vị trí của căn lầu nhỏ mà ông đã thuê để mở phòng tranh.

Cho đến khi Ôn Chủy Vũ biết chỗ ấy nằm cạnh hồ cách nhà cô không xa, nhân lúc tản bộ sau bữa cơm bèn nhờ ông nội tiện đường dẫn cô dạo qua đó xem thử.

Cô và Ôn Nho lão tiên sinh men theo bờ hồ, đi hơn bốn mươi phút mới đến căn lầu nhỏ.

Căn nhà ngói xanh được xây theo kiểu xưa, cách phố đi bộ chỉ hơn trăm mét, bên trái là một tiệm bán đồ thủ công mỹ nghệ, bên phải là một gian đồ cổ, trước khi được ông nội cô thuê lại thì chỗ này từng là một quán cà phê, trước cửa còn có một khoảng đất trống khá rộng rãi, mặt sau nhà chính là hồ lớn, nằm giữa hồ nước và nhà có một cái sân nhỏ, trên mặt sân vẫn còn hằn lại vết tích của bàn ghế trước đây. Nói là lầu nhỏ nhưng thật ra cũng không thể xem là nhỏ, ngôi nhà ba lầu được xây thông tầng, hết thảy diện tích xấp xỉ gần năm trăm mét vuông.

Cô nhìn thấy chỗ này, lập tức hiểu vì sao ông nội của cô lại muốn thuê lại nó để mở quán trà. Vị trí này, đoạn đường này, quả thật rất thích hợp để khai trương quán nước. Tuy nhiên mở phòng tranh ở đây cũng không tệ, trước nói đến sự thanh nhã, nơi đây vốn có thừa.

Ôn Nho lão tiên sinh dắt Ôn Chủy Vũ vào xem phòng, lo lắng nói: "Đưa chỗ này cho con mở phòng tranh, con có chắc kiếm đủ tiền bù lại vốn thuê nhà không?"

- -------------

Chú thích:

(1) Nguyên văn là 无利不起早 (Không có lợi thì không dậy sớm)

(2) Lên thuyền giặc (上贼船): Cách nói ẩn dụ khi cùng nhau tham gia vào một công việc nào đó.