Căn phòng của hoàng hậu xứ Navarre
Quận công de Guise đưa chị dâu là quận chúa de Nervers về dinh mình tại phố Sômơ đối diện với phố Brac. Sau khi giao quận chúa cho các thị nữ của nàng, ông lập tức quay về phòng riêng để thay trang phục. Quận công khoác một chiếc áo choàng đêm, và để phòng thân, ông mang theo một thứ dao găm sắc nhọn được mệnh danh là "lời thề của nhà quí tộc" thay cho kiếm.
Khi chạm tay vào con dao để trên bàn, ông nhận ra một mảnh giấy nhỏ được gài vào giữa lưỡi dao và vỏ. Ông mở tớ giấy ra đọc:"Tôi mong rằng đêm nay ngài de Guise không quay trở lại cung Louvre nữa. Nếu quay lại đó, ngài phải cẩn thận mặc thêm chiếc áo giáp và mang theo một thanh kiếm sắt"
- Ái chà! - Quận công vừa thốt lên vừa quay về phía người hầu phòng của mình - Một lời cảnh cáo ly kỳ đấy, thầy Robin ạ Thầy hãy vui lòng cho ta hay những ai đã vào đây trong lúc ta đi vắng.
- Chỉ duy nhất một người thôi, thưa đức ông.
- Ai vậy? - Ngài Du Gast.
- A! Ta cũng đã phần nào nhận ra nét chữ của ông ta. Mi đoán chắc là Du Gast đã tới chứ, mi đã nhìn thấy ông ta chứ?
- Còn hơn thế nữa, thưa đức ông, tôi đã nói chuyện với ông ta.
- Được, ta sẽ làm theo lời khuyên này. Đem áo jacket và kiếm của ta lại đây.
Người hầu phòng vốn đã quen với chuyện thay đổi y phục này nên không hỏi gì thêm, lần lượt đem những thứ đó tới. Quận công mặc chiếc áo jacket kết bằng những vòng xích mềm dễ uốn tới mức mặt cốt thép không dày hơn mấy so với nhung.
Phủ bên ngoài áo jacket là chiếc áo ngắn màu xanh có những viền bạc mà ông vốn ưa thích. Sau khi mặc chiếc quần nịt, ông xỏ đôi ghệt và kéo cao lên tới giữa đùi rồi chụp lên đầu một chiếc mũ nhung đen xoàng xĩnh không có chỏm lông hoặc nạm đá quý. Cuối cùng, sau khi đã khoác thêm ra ngoài một chiếc áo măng-tô sẫm màu, gài dao vào thắt lưng trao kiếm cho người hầu, kẻ tuỳ tùng duy nhất mà ông cho phép đi theo, quận công lên đường tới cung Louvre.
Khi ông bước chân ra khỏi cổng dinh thự, người canh đêm ở Saint-Germain l Astruce vừa báo: một giờ sáng.
Dù cho đêm đã muộn mằn và đường phố thời ấy không lấy gì làm yên ổn, ông hoàng mạo hiểm này không gặp phải một biến cố nào và đã an toàn tới được trước cái khối đen kịt của cung Louvre cổ kính. Đèn đóm ở đây đã lần lượt tắt hết. Vào giờ này trong bóng tối và sự câm lặng, Louvre hiện lên sừng sững, dữ tợn. Phía trước hoàng cung là một đường hào sâu. Phần lớn các phòng của các bậc vua chúa ở trong cung đều trông ra con hào ấy Phòng ở của Marguerite nằm ở tầng một.
Người ta có thể trèo dễ dàng tới tầng một nếu như không có hào rãnh, nhưng vì có hào rãnh nên tầng một tự nhiên được tôn cao gần ba chục bộ, tức là ngoài tầm với của các tình nhân và kẻ trộm. Nhưng điều đó không hề ngăn cản ông de Guise mạnh dạn tụt xuống rãnh hào ấy.
Cùng lúc đó, người ta nghe thấy tiếng một cánh cửa sổ ở tầng một mở ra. Cửa sổ ấy có song sắt, nhưng đã có một bàn tay thò ra, nâng một khung sắt đã được cửa từ trước, và treo một dải lụa qua lỗ mở ấy.
- Gillone phải không?- Quận công thấp giọng hỏi.
- Thưa đức ông, vâng - Giọng phụ nữ trả lời thì thầm.
- Thế còn Marguerite?
- Lệnh bà đang chờ đức ông.
- Được. Nói tới đó, quận công ra hiệu cho người hầu cởi chiếc áo măng-tô của mình và rút ra một chiếc thang dây nhỏ. Quận công buộc một đầu thang vào sợi dây lụa. Gillone kéo chiếc thang về phía mình, buộc một cách chắc chắn vào song sắt.
Sau khi cài kiếm vào thắt lưng quận công trèo lên một cách an toàn. Sau lưng ông, cái khung sắt lại trở về vị trí cũ, cánh cửa sổ khép lại... Khi thấy lãnh chúa của mình, người mà y đã hộ tống có tới hai chục lần tới đây, đã yên ổn lọt vào cung Louvre, người hầu bèn cuộn mình trong chiếc áo măng-tô và đánh luôn một giấc dưới hào, khuất trong bóng tối của tường thành.
Trời tối đen như mực. Một vài giọt nước to ấm áp rai từ những đám mây xám xịt.
Người phụ nữ dẫn đường cho quận công de Guise vốn là con gái của Jacques de Matignon, thống chế nước Pháp. Đó là nàng hầu tin cẩn nhất của Marguerite, cô biết hết mọi điều bí mật của nàng. Người ta còn đồn rằng trong số những điều bí ẩn mà lòng trung thành của de Gillone gìn giữ có cả những chuyện khủng khiếp đến nỗi chính những chuyện đó đã buộc Gillone phải giữ kín cả những chuyện khác.
Dọc theo các căn phòng thấp và các hành lang, đèn lửa đã tắt hết. Thỉnh thoảng một ánh chớp nhợt nhạt lóe lên rọi vào những phòng ở tối tăm một thứ ánh sáng xanh nhớ rồi lại tắt biến ngay.
Quận công được người dẫn đường cầm tay đưa đi. Cuối cùng họ tới một cầu thang xoáy trôn ốc trổ dọc theo bề dày của tưởng dẫn tới một cánh cửa bí mật ẩn trong tiền sảnh nhà ở của Marguerite. Tới đó, Gillone dừng lại.
- Đức ông có đem cái mà hoàng hậu yêu cầu đem tởi không? - Cô thì thầm hỏi.
- Có - Quận công de Guise trả lời - Nhưng ta chỉ trao nó cho chính lệnh bà mà thôi.
- Vậy đừng để mất thì giờ nữa hãy tới đây! - Một giọng nói vọng lên từ giữa bóng tối khiến quận công giật mình. Ông đã nhận ra giọng Marguerite.
Cùng lúc đó tấm màn cửa bằng nhung tím điểm hoa huệ vàng được kéo lên. Trong bóng tối, quận công nhận ra chính hoàng hậu vì sốt ruột, đã tới. trước đón ông.
- Thưa lệnh bà, tôi đây - Quận công nói.
Khi đó tới lượt Marguerite de Valois dẫn đường cho vị vương hầu trong khu phòng ở mà ông đã biết quá rõ này, trong khi Gillone đứng ngay tại cửa, đưa ngón tay lên miệng để trấn an bà hoàng chủ mình.
Dường như hiểu được những lỗi lo ngại ghen tuông của quận công, Marguerite dẫn ông tới tận buồng ngủ của mình. Tới đó nàng dừng lại.
- Thế nào - Nàng nói với quận công - Ông có bằng lòng không, thưa quận công?
- Về điều gì cơ chữ, thưa lệnh bà? - Quận công hỏi.
- Về cái bằng chứng mà tôi đưa cho ông đây - Marguerite nói tiếp với một chút tức giận - Về việc tôi thuộc về một người đàn ông mà cả trong buổi tối của ngày cưới, cả trong đêm tân hôn nữa, đã xem thường tôi đến nỗi không thèm đến cảm ơn tôi về niềm vinh dự tôi ban cho ông ta, không phải chỉ bằng cách đã chọn ông ta mà còn bằng cách đã chấp nhận ông ta làm chồng.
- Ô! Thưa lệnh bà - Quận công buồn bã nói - Xin Người hãy bình tâm, ông ta sẽ tới, nhất là khi Người mong muốn điều đó.
- Ông mà cũng nói như vậy sao - Marguerite kêu lên - Trong tất cả mọi người thì ông là người biết rõ cái điều ông nói là ngược lại. Nếu như tôi đã có cái mong muốn mà ông ngờ cho tôi đó, thì liệu tôi có yêu cầu ông tới Louvre hay không?
- Marguerite, nàng mời tôi tới Louvre vì nàng muốn xoá nhoà tất cả mọi dấu vết quá khứ của chúng ta, vì cái quá khứ còn sống không chỉ trong trái tim tôi mà còn trong cả chiếc hộp bạc mà tôi đem tới cho nàng đây.
- Henri, ông có muốn tôi nói với ông một điều không? - Marguerite vừa nói vừa nhìn chằm chằm vào quận công - Đó là ông khiến tôi có cảm tưởng ông không phải là một vị vương hầu nữa mà chỉ là một cậu học trò thôi! Tôi mà lại phủ nhận việc tôi đã yêu ông ư? Tôi mà muốn dập tắt một ngọn lửa có thể sẽ mất đi nhưng ánh phản quang của nó thì còn mãi! Vì tình yêu của những người thuộc họ hàng vua chúa như tôi soi sáng và thường làm tiêu huỷ cả một thởi đại. Không, không, quận công thân mến! Ông có thể giữ lại tất cả những bức thư của Marguerite của ông và chiếc hộp nàng đã trao cho ông. Trong số những bức thư nằm trong hộp, tôi chỉ đòi lại ông có một bức, là vì nó nguy hiểm cho cả ông và tôi.
- Tất cả đều là của lệnh bà - Quận công nói - Vậy xin Người hãy chọn trong số bức thư mà Người muốn huỷ đi.
Marguerite sốt sắng lục lọi trong chiếc hộp để ngỏ. Với bàn tay run rẩy, nàng lần lượt rút ra khoảng một tá thư mà chỉ cần nhìn địa chỉ thì trí nhớ của nàng cũng nhắc lại cho nàng tất cả nội dung những bức thư đó.
Nhưng khi kiểm soát xong chỗ thư, nàng tái mặt đi nhìn quận công:
- Quận công, bức thư mà tôi tìm thì không có ở đây. Phải chăng ông đã tình cờ đánh mất nó? Còn nếu như ông đã giao nộp nó thì...
- Lệnh bà tìm bức thư nào?
- Bức thư mà trong đó tôi đã nói ông cần phải cưới vợ ngay, không được chậm trễ.
- Để làm giảm nhẹ sự không chung thuỷ của nàng chăng?
Marguerite nhún vai:
- Không, mà là để cứu ông. Bức thư mà trong đó tôi nói với ông rằng đức vua khi nhận thấy mối tình của chúng ta và biết được những nỗ lực của tôi nhằm phá vỡ cuộc hôn nhân tương lai của ông với công chúa Bồ Đào Nha, đã cho gọi người em con hoang Đănggiulêm của ông ta tới và trỏ cho ông này hai thanh gươm: "Với thanh gươm này, đêm nay người phải giết bằng được Henri de Guise hoặc ngày mai ta sẽ giết người bằng thanh gươm kia." Bức thư đó đâu?
- Nó đây! - Quận công vừa nói vừa rút bức thư từ trong ngực ra.
Marguerite gần như giằng lấy bức thư từ tay quận công, hấp tấp mở ra để yên trí rằng đó đúng là bức nàng đòi. Nàng thốt lên một tiếng kêu vui mừng và đưa bức thư gần ngọn nến. Lừa từ sợi bấc tức thì bén vào tờ giấy và thiêu rụi nó trong chốc lát.
Dường như sợ rằng người ta có thể tìm thấy cái thông báo bất cẩn ấy cả trong tro tàn, nàng còn xéo nát cả tro dưới chân mình.
Suốt cả thời gian xảy ra hành động đầy kích động ấy, quận công de Ghiđơ không rời mắt khỏi người yêu.
- Thế nào, Marguerite - Ông nói khi nàng đã đốt xong - Bây giờ nàng đã hài lòng chưa?
- Vâng, vì giờ đây ông đã cưới công chúa de Poocxiăng, anh tôi sẽ tha thứ cho mối tình của tôi. Nhưng ông ta khó mà tha thứ được sự tiết lộ một bí mật mà vì mối thiện cảm của tôi đối với ông, tôi đã không đủ sức để giấu ông.
- Đúng thế - Quận công de Guise nói - Vào thời đó nàng còn yêu tôi.
- Và hiện nay tôi vẫn yêu ông, Henri, vẫn như vậy và còn hơn bao giờ hết.
- Nàng ư?...
- Vâng, vì ngày hôm nay hơn lúc nào hết, tôi cần có một người bạn chân thành và tận tuỵ. Là hoàng hậu nhưng tôi không có ngai vàng, là vợ nhưng tôi không có chồng.
Ông hoàng trẻ tuổi buồn bã lắc đầu.
- Nhưng tôi xin nói và xin nhắc lại với ông Henri, rằng chồng tôi không những không yêu tôi, mà ông ta còn căm thù tôi, ông ta khinh miệt tôi. Vả lại, dường như tôi thấy sự có mặt của ông trong căn phòng mà đáng lẽ ra ông ta phải có mặt, là bằng chứng của sự căm thù và khinh thị đó.
- Còn chưa muộn đâu, thưa lệnh bà. Vua xứ Navarre cần có thì giờ để cho các nhà quý tộc theo hầu lui về nghỉ, và nếu như ông ta chưa đến thì ông ta cũng sẽ không để muộn hơn nữa đâu.
- Tôi thì tôi nói với ông rằng ông ta sẽ không đến - Marguerite nói với vẻ tức giận mỗi lúc một tăng.
- Tâu lệnh bà - Gillone vừa kêu lên vừa mở cửa vén rèm cửa - Tâu lệnh bà, vua xứ Navarre đã ra khỏi khu phòng ở của mình.
- Ồ! Tôi đã biết là ông ta sẽ tới mà! - Quạn công de Guise thốt lên.
- Henri - Marguerite nói với giọng cộc lốc và nắm lấy tay quận công - Ông sẽ thấy tôi có phải là một người đàn bà biết giữ lời hay không? Và người ta có thể tin được vào điều mà tôi đã hứa hay không. Henri, ông hãy vào trong buồng đây.
- Thưa lệnh bà, Người hãy để cho tôi đi trong khi còn kịp. Xin Người hãy nghĩ rằng chỉ một dấu hiệu yêu đương đầu tiên nào ông ta tỏ ra đối với Người, tôi sẽ ra khỏi buồng và khi đó thì sẽ khốn cho ông ta đấy!
- Ông điên à! Vào đi, tôi bảo ông vào đi, tôi sẽ đảm bảo mọi chuyện.
Và nàng đẩy quận công vào trong buồng.
Vừa kịp, khi cánh cửa vừa khép lại sau lưng quận công thì vua xứ Navarre tươi cười xuất hiện trên ngưỡng cửa. Đi hộ tống ông là hai người hầu mang theo tám ngọn đuốc bằng sáp vàng đặt trên hai giá đèn.
Marguerite cúi chào thật thấp để giấu sự lúng túng của mình.
- Bà vẫn chưa đi nghỉ ư, thưa bà? - Anh chàng người Bearn hỏi với vẻ mặt vui vẻ và cởi mở - Có phải bà tình cờ đợi tôi không?
- Không đâu, thưa ông! - Marguerite trả lời - Vì mới hôm qua đây ông còn nói với tôi rằng ông biết rõ là cuộc hôn nhân của chúng ta chỉ là một mối liên minh chính trị và ông sẽ chẳng bao giờ gò ép tôi.
- Càng tốt, nhưng đó không phải là lý do để chúng ta không chuyện gẫu một chút. Gillone, đóng cửa lại và hãy để mặc chúng tôi.
Marguerite đang ngồi liền đứng dậy và giơ tay ra hiệu như thể muốn ra lệnh cho những người hầu ở lại.
- Liệu tôi có phải cho gọi các thị nữ của bà không? - Nhà vua hỏi - Tôì sẽ cho gọi nếu như bà muốn thế, mặc dù tôi xin thú nhận với bà là những điều mà tôi cần nói với bà đây, tôi thích chúng ta nói tay đôi hơn.
Và nhà vua tiến về phía căn buồng.
- Không! - Marguerite kêu lên và lao về phía trước nhà vua với vẻ cương quyết - Không, vô ích thôi! Tôi sẵn sàng nghe ông nói đấy.
Anh chàng Bearn đã biết được điều mà anh ta muốn biết.
Ông ta ném một cái nhìn rất nhanh và đầy ý nghĩa về phía căn buồng tựa như muốn thâm nhập vào đáy sâu tối tăm nhất của nó, bất chấp ở đó có tấm rèm cửa đang che phủ. Rồi quay nhìn về phía cô vợ mới xinh đẹp của mình đang tái nhợt đi vì kinh hoàng, ông nói bằng giọng hoàn toàn bình thản:
- Nếu vậy chúng ta hãy nói chuyện một lúc.
- Xin tuỳ ý hoàng thượng - Marguerite vừa đáp vừa gieo người chứ không phải là ngồi xuống chiếc ghế mà đức ông chồng đã chỉ cho nàng.
Anh chàng Bearn đến ngồi gần vợ.
- Thưa bà - Ông ta nói - Dù cho người ta nói như thế nào chăng nữa, tôi nghĩ rằng cuộc hôn nhân của chúng ta là một cuộc hôn nhân tốt. Tôi đúng là thuộc về bà cũng như đúng bà là của tôi.
- Nhưng... Marguerite hoảng sợ nói.
- Do đó - Vua xứ Navarre tiếp lời, không tỏ vẻ gì để ý thấy sự ngập ngừng của Marguerite - Chúng ta cần phải xử sự như là những đồng minh đầy thiện chí, bởi vì hôm nay chúng ta đã thề liên kết với nhau trước Chúa trời. Điều này có đúng ý bà hay không?
- Chắc chắn là thế, thưa ông.
- Thưa bà, tôi biết sự thông tuệ của bà rất lớn. Tôi biết là mảnh đất triều đình đầy những vực thẳm nguy hiểm, vậy mà tôi còn trẻ, và mặc dù tôi chưa hại ai, tôi văn có rất nhiều kẻ thù. Thưa bà, liệu tôi phải liệt vào phe nào cái con người mang họ tôi(1), và đã thề yêu thương tôi dưới chân bàn thờ Chúa?
- Ồ, thưa ông, sao ông lại nghĩ...
- Tôi không nghĩ gì hết, thưa bà. Tôi hy vọng và tôi muốn an tâm với mình rằng niềm hy vọng đó là có cơ sở. Chắc chắn cuộc hôn nhân của chúng ta chỉ là một cái cớ hoặc một cái bẫy.
Marguerite rùng mình, vì có lẽ cái ý nghĩ đó cũng đã đến trong trí óc nàng.
- Vậy thì bây giờ đó là cái cớ hay là cái bẫy? - Henri de Navarre tiếp tục - Nhà vua căm ghét tôi, quận công d Anjou căm ghét tôi, quận công d Alençon căm ghét tôi, Catherine de Médicis hết sức căm ghét mẹ tôi, nên không thể không căm ghét tôi.
- Ôi! Ông nói gì vậy, thưa ông?
- Tôi nói sự thật thưa bà - Nhà vua đáp - Và tôi những muốn có ai đó ở đây nghe được lời tôi nói để họ đừng tưởng rằng tôi bị mắc lừa về chuyện ám sát ông de Mouy de Saint Phale và về việc đầu độc mẹ tôi.
- Ồ, thưa ông - Marguerite nhanh nhảu nói với vẻ bình thản và tươi cười nhất mà nàng có thể tạo ra cho mình - Ông thừa biết rằng ở đây chỉ có ông và tôi.
- Và đó chính là điều khiến tôi buông thả. Điều đó khiến tôi dám nói với bà rằng tôi không hề bị bịp cả bởi những sự ve vuốt của hoàng tộc Pháp lẫn của họ nhà Lorainne.
- Thưa Hoàng thượng! - Marguerite kêu lên.
- Thế nào, có chuyện gì vậy, bà bạn thân mến? - Đến lượt Henri vừa mỉm cười vừa hỏi.
- Thưa ông, có điều là những lời nói như vậy rất nguy hiểm.
- Không đâu, bởi vì chúng ta nói chuyện tay đôi kia mà - Nhà vua đáp - Vậy tôi đang nói với bà là...
Marguerite nom như đang chịu cực hình, nàng những muốn ngăn bất kỳ lời nào sẽ thốt ra trên môi anh chàng Bearn, nhưng Henri tiếp tục nói với vẻ thật thà cứ như thật của ông ta.
- Vậy tôi đang nói với bà là tôi bị đe doạ từ mọi phía. Từ phía nhà vua này, từ phía quận công d Alençon này, từ phía quận công d Anjou này, từ phía Thái hậu này, từ phía quận công de Guise, quận công de Mayen, hồng y giáo chủ de Lorainne này, tóm lại là bị tất cả mọi người đe doạ. Thưa bà, bà biết đấy! Theo bản năng, người ta cảm thấy điều đó. Vậy thì, tôi có thể bảo vệ được mình với sự giúp đỡ của bà để chống lại tất cả những sự đe doạ mà chẳng chóng thì chầy sẽ trở thành những ngón đòn thật sự. Vì bà, ngược lại, bà được tất cả những người thù ghét tôi yêu mến.
- Tôi ấy ư? - Marguerite hỏi.
- Vâng, thưa bà - Henri de Navarre tiếp tục với vẻ hoàn toàn chất phác - Bà được vua Charle yêu quý này - Rồi ông nhấn mạnh - Bà được quận công d Alençon yêu mến này, bà được Thái hậu Catherine yêu mến này và cuối cùng bà còn được quận công de Guise yêu mến nữa này.
- Thưa ông... - Marguerite lẩm bẩm.
- Sao nào, có gì lạ đâu, việc tất cả mọi người đều yêu mến bà? Những người mà tôi vừa nêu tên là anh em hoặc bà con với bà và yêu mến bà con mình hoặc anh em mình là sống theo tấm lòng của Chúa.
- Nhưng rốt cuộc thì ông muốn đưa chuyện này tới đâu, thưa ông? - Marguerite bị dồn ép, kêu lên.
- Tôi muốn đưa câu chuyện tới chỗ mà tôi đã nói với bà, đó là nếu như bà chịu làm, tôi chưa nói là bạn, mà chỉ là người đồng mình của tôi thôi, thì tôi có thể thách thức với tất cả. Tuy nhiên, nếu bà coi mình như kẻ thù của tôi, thì tôi sẽ nguy mất.
- Ồ, thưa ông, không bao giờ tôi là kẻ thù của ông! - Marguerite thốt lên.
- Và cũng không bao giờ là bạn của tôi.
- Có thể thế.
- Thế còn đồng minh thì sao?
- Chắc chắn rồi.
Marguerite quay lại và chìa tay ra cho nhà vua.
Henri cầm tay nàng hôn lên đó một cách cung kính và do một ý muốn dò xét hơn là vì tình thương mến, ông giữ tay nàng lại trong tay ông:
- Thế thì, thưa bà - Ông nói - Tôi tin bà và chấp nhận bà là đồng minh của tôi. Như vậy là người ta đã cưới gả chúng ta mà chúng ta không hề quen biết nhau. Người ta đã cưới gả chúng ta mà không hề hỏi ý kiến chúng ta, những người mà họ đem gả bán. Do vậy, chúng ta không có nghĩa vụ với nhau như vợ với chồng. Thưa bà, bà thấy đấy, tôi đã đoán trước ý nguyện của bà và tối nay tôi xin khẳng định lại với bà điều mà tôi đã nói với bà hôm qua. Nhưng chúng ta, chúng ta liên minh với nhau một cách tự do mà chẳng cần ai bắt buộc chúng ta làm điều đó cả. Chúng ta liên minh với nhau như hai tấm lòng chân thực có nghĩa vụ bảo trợ lẫn nhau, hợp sức với nhau. Bà có đồng ý như vậy không?
- Vâng, thưa ông - Marguerite vừa nói vừa cố rút tay về.
- Thế thì - Anh chàng người Bearn tiếp tục nói, mắt dán vào cửa buồng -Vì rằng bằng chứng đầu tiên của một sự liên minh thẳng thắn phải là sự tin cậy tuyệt đối, nên thưa bà, tôi sẽ kể cho bà những chi tiết bí mật nhất về kế hoạch mà tôi đã gây dựng nhằm đánh thắng tất cả những sự thù nghịch đó.
- Thưa ông...
Marguerite lẩm bẩm và dù không muốn cũng quay nhìn về phía buồng, trong khi đó thì anh chàng người Bearn thấy mưu mẹo của mình đã thành công, đang cười thầm trong bụng.
- Đây là những điều mà tôi sẽ làm - Ông tiếp tục nói, không tỏ vẻ nhận thấy sự lúng túng của Marguerite - Tôi sẽ...
- Thưa ông - Marguerite đững bật dậy và vừa kêu lên vừa nắm lấy cánh tay nhà vua - Xin phép cho tôi thở đã: Tôi xúc động... trời nóng...tôi ngạt thở mất.
Quả thực mặt Marguerite tái nhợt và run rẩy tựa như nàng sắp ngã quỵ trên thảm.
Henri đi thẳng tới một cửa sổ ở cách khá xa và mở ra. Cánh cửa sổ đó trông ra sông.
Marguerite theo sau ông.
- Thưa hoàng thượng, xin hãy im lặng, vì lòng thương đối với chính người - Nàng thì thầm.
- Ô kìa, thưa bà - Anh chàng Bearn vừa nói vừa cười theo kiểu riêng của mình - Bà đã nói với tôi là chỉ có một mình chúng ta thôi kia mà.
- Vâng, thưa ông, nhưng ông không nghe nói rằng, với một cái ống truyền thanh dẫn xuyên qua một bức tường hay một trần nhà, người ta có thể nghe được mọi điều hay sao?
- Tốt lắm, thưa bà - Anh chàng Bearn hạ giọng, nói gấp gáp Bà không yêu tôi, đúng thế nhưng bà là một người phụ nữ thẳng thắn.
- Thưa ông, ông muốn nói gì vậy?
- Tôi muốn nói rằng, nếu như bà có thể phản lại tôi thì bà đã để cho tôi tiếp tục nói vì tôi tự phản lại chính mình. Bà đã ngăn tôi lại. Giờ đây tôi biết rằng có ai đó ẩn nấp ở nơi đây. Bà là một người vợ không trung thành nhưng lại là một người đồng minh trung thực và trong lúc này - Anh chàng Bearn vừa mỉm cười vừa nói thêm - Tôi thừa nhận là tôi cần sự trung thành trong chính trị hơn là trong tình yêu...
- Thưa bệ hạ... - Marguerite ngượng ngập thì thầm.
- Được, được, chúng ta sẽ nói về tất cả những chuyện đó sau này, khi chúng ta hiểu biết nhau nhiều hơn.
Rồi Henri cao giọng nói:
- Thế nào, bây giờ bà đã dễ thở hơn chưa?
- Rồi ạ, thưa hoàng thượng - Marguerite nói khẽ.
- Thế thì tôi không muốn quấy rầy bà lâu hơn nữa - anh chàng Bearn nói tiếp - Tôi còn chưa kịp bày tỏ với bà lòng kính trọng và biểu hiện thân ái của tôi, xin bà hãy nhận lấy những tình cảm đó vì tôi dâng lên bà với tất cả lòng thành của tôi. Bà hãy đi nghỉ và xin chúc bà ngon giấc.
Marguerite ngước đôi mắt ánh lên niềm biết ơn nhìn chồng và tới lượt mình cũng chìa tay ra.
- Xin thoả thuận như vậy - Nàng nói.
- Liên minh chính trị thẳng thắn và trung thực chứ? - Henri hỏi.
- Thẳng thắn và trung thực - Hoàng hậu lặp lại.
Anh chàng Bearn bước về phía cửa, và bằng ánh mắt của mình, chàng kéo theo luôn cả Marguerite đang như bị thôi miên.
Rồi khi tấm rèm cửa đã hạ xuống ngăn cách họ với phòng ngủ, Henri vẫn còn nồng nhiệt thì thầm:
- Cảm ơn, Marguerite. Bà thật xứng đáng là một công chúa nước Pháp. Tôi ra đi mà lòng bình tĩnh. Thay cho tình yêu, tôi sẽ có được tình bạn của bà. Tôi tin tường ở bà: cũng như về phần bà, bà có thể tin tướng ở tôi. Xin tạm biệt bà.
Henri hôn tay xong còn khẽ xiết tay nàng, rồi ông lanh lẹ đi về phía phòng mình. Vừa đi dọc hành lang, ông vừa thầm nhủ:
- Đứa quái quỷ nào ở chỗ cô ta thế nhỉ? Nhà vua ư, hay là quận công d Anjou, hay là quận công d Alençon, hay là quận công de Guise. Phải chăng đó là một người anh, một người em hay là một người tình hoặc là cả hai? Giờ đây mình cảm thấy bực mình vì đã đòi có cuộc hẹn hò với nam tước phu nhân. Nhưng thôi, mình đã hứa với nàng và Dariole vẫn đang đợi mình... Mình e rằng nàng đang chịu thiệt một chút đấy vì việc mình đã ghé qua phòng ngủ của vợ mình rồi mới đến chỗ nàng. Vì, thề có Thánh, cái cô Margot như ông anh vợ mình vẫn gọi, quả là một phụ nữ tuyệt đẹp.
Với bước chân hơi ngập ngừng, Henri de Navarre đi lên cầu thang dẫn tới phòng ở của phu nhân de Sauve.
Marguerite nhìn theo chồng cho tới khi ông đi khuất rồi quay vào phòng. Nàng thấy quận công đã đứng ở cửa phòng. Nhìn ông, nàng như cảm thấy có điều gì ân hận.
Còn quận công có vẻ trầm mặc, cặp lông mày nhíu lại để lộ một nỗi bận tâm chua chát.
- Hôm nay Marguerite trung lập - Ông nói - Trong tám ngày nữa, Marguerite sẽ trở nên thù nghịch.
- A, ông đã nghe hết mọi chuyện à? - Marguerite thốt lên.
- Vậy nàng muốn tôi làm gì khác hơn ở trong cái buồng này?
- Vậy ông thấy rằng tôi xử sự không giống như bà hoàng Navarre xử sự hay sao?
- Không phải thế, mà không giống như người tình của quận công de Guise phải xử sự.
- Thưa ông, tôi có thể không yêu chồng tôi nhưng không ai có quyền đòi hỏi tôi phản bội lại ông ta. Thực lòng mà nói, liệu ông có thể phản bội lại điều bí mật của công chúa Poocxiăng vợ ông không?
- Thôi nào, thôi nào - Quận công vừa nói vừa lắc đầu - Được lắm. Tôi thấy là nàng không còn yêu tôi như hồi nàng kể cho tôi nghe những điều nhà vua âm mưu để chống tôi và những người của tôi.
Lúc đó nhà vua là kẻ mạnh và các ông ở thế yếu. Giờ đây Henri là kẻ yếu và các ông là kẻ mạnh. Ông thấy rõ là tôi vẫn giữ nguyên vai trò ấy đấy chứ.
- Duy chỉ có điều là nàng đã chuyển từ phe này sang phe kia.
- Thưa ông, đó là quyền mà tôi giành được bằng cách cứu mạng ông.
- Được lắm, thưa lệnh bà. Khi hai người tình lìa bỏ nhau thì họ trả lại những gì họ đã trao cho nhau. Đến lượt tôi, khi có dịp, tôi sẽ cứu lệnh bà và thế là chúng ta hết nợ.
Nói tới đó quận công cúi chào và bỏ đi. Marguerite không tỏ ra một cử chỉ nào giữ ông ta lại. Tới phòng ngoài, ông gặp Gillone và được cô dẫn tới tận chỗ cửa sổ tầng một. Ông tìm thấy người hầu của mình trong hào và quay trở về dinh de Guise cùng với anh ta.
Trong lúc đó, Marguerite mơ màng tới đửng bên cửa sổ:
- Đêm tân hôn hay ho thật! Nàng thì thầm - Chồng thì chuồn mất còn người yêu thì bỏ đi.
Cùng lúc đó, ở phía bên kia hào có một cậu học trò đi từ phía Tháp Gỗ tới và hướng ngược về phía cối xay gió Monne, tay chống nạnh, vừa đi vừa hát:
Cớ sao khi anh muốn
Cắn vào mái tóc xinh
Hôn làn môi yêu dấu
Sờ lên ngực cô mình
Thì cô em lại muốn
Như bà phước buồn tênh
Trong tu viện giam mình?
Phải chăng em gìn giữ
Đôi mắt, gò ngực xinh
Vầng trán, làn môi thắm
Cho Diêm vương, cô mình?
Khi sông Mê bến Lú
Đón em rời cõi sinh?
Môi nhợt nhạt tái xanh Là những gì em có
Khi em về địa phủ
Và khi anh chết đi
Gặp em anh sẽ chối
Với hồn ma bóng tối
Rằng em đã là bạn tình của anh
Vậy thì trên dương thế
Đổi ý đi em ơi
Tiếc chi làn môi đỏ
Hãy cho anh hưởng đời
Kẻo một mai về đất
Em lại hối hận thôi
Vì nỡ lòng độc ác
Với anh, cô mình ơi.
Marguerite vừa lắng nghe bài hát vừa mỉm cười với vẻ ưu phiền. Và khi giọng hát của người học trò chìm dần phía xa, làng khép cửa sổ lại và gọi Gillone giúp nàng chuẩn bị đi nằm.
Chú thích:
(1) Ở một số nước, người phụ nữ khi lấy chồng thì mang họ chồng.
Quận công de Guise đưa chị dâu là quận chúa de Nervers về dinh mình tại phố Sômơ đối diện với phố Brac. Sau khi giao quận chúa cho các thị nữ của nàng, ông lập tức quay về phòng riêng để thay trang phục. Quận công khoác một chiếc áo choàng đêm, và để phòng thân, ông mang theo một thứ dao găm sắc nhọn được mệnh danh là "lời thề của nhà quí tộc" thay cho kiếm.
Khi chạm tay vào con dao để trên bàn, ông nhận ra một mảnh giấy nhỏ được gài vào giữa lưỡi dao và vỏ. Ông mở tớ giấy ra đọc:"Tôi mong rằng đêm nay ngài de Guise không quay trở lại cung Louvre nữa. Nếu quay lại đó, ngài phải cẩn thận mặc thêm chiếc áo giáp và mang theo một thanh kiếm sắt"
- Ái chà! - Quận công vừa thốt lên vừa quay về phía người hầu phòng của mình - Một lời cảnh cáo ly kỳ đấy, thầy Robin ạ Thầy hãy vui lòng cho ta hay những ai đã vào đây trong lúc ta đi vắng.
- Chỉ duy nhất một người thôi, thưa đức ông.
- Ai vậy? - Ngài Du Gast.
- A! Ta cũng đã phần nào nhận ra nét chữ của ông ta. Mi đoán chắc là Du Gast đã tới chứ, mi đã nhìn thấy ông ta chứ?
- Còn hơn thế nữa, thưa đức ông, tôi đã nói chuyện với ông ta.
- Được, ta sẽ làm theo lời khuyên này. Đem áo jacket và kiếm của ta lại đây.
Người hầu phòng vốn đã quen với chuyện thay đổi y phục này nên không hỏi gì thêm, lần lượt đem những thứ đó tới. Quận công mặc chiếc áo jacket kết bằng những vòng xích mềm dễ uốn tới mức mặt cốt thép không dày hơn mấy so với nhung.
Phủ bên ngoài áo jacket là chiếc áo ngắn màu xanh có những viền bạc mà ông vốn ưa thích. Sau khi mặc chiếc quần nịt, ông xỏ đôi ghệt và kéo cao lên tới giữa đùi rồi chụp lên đầu một chiếc mũ nhung đen xoàng xĩnh không có chỏm lông hoặc nạm đá quý. Cuối cùng, sau khi đã khoác thêm ra ngoài một chiếc áo măng-tô sẫm màu, gài dao vào thắt lưng trao kiếm cho người hầu, kẻ tuỳ tùng duy nhất mà ông cho phép đi theo, quận công lên đường tới cung Louvre.
Khi ông bước chân ra khỏi cổng dinh thự, người canh đêm ở Saint-Germain l Astruce vừa báo: một giờ sáng.
Dù cho đêm đã muộn mằn và đường phố thời ấy không lấy gì làm yên ổn, ông hoàng mạo hiểm này không gặp phải một biến cố nào và đã an toàn tới được trước cái khối đen kịt của cung Louvre cổ kính. Đèn đóm ở đây đã lần lượt tắt hết. Vào giờ này trong bóng tối và sự câm lặng, Louvre hiện lên sừng sững, dữ tợn. Phía trước hoàng cung là một đường hào sâu. Phần lớn các phòng của các bậc vua chúa ở trong cung đều trông ra con hào ấy Phòng ở của Marguerite nằm ở tầng một.
Người ta có thể trèo dễ dàng tới tầng một nếu như không có hào rãnh, nhưng vì có hào rãnh nên tầng một tự nhiên được tôn cao gần ba chục bộ, tức là ngoài tầm với của các tình nhân và kẻ trộm. Nhưng điều đó không hề ngăn cản ông de Guise mạnh dạn tụt xuống rãnh hào ấy.
Cùng lúc đó, người ta nghe thấy tiếng một cánh cửa sổ ở tầng một mở ra. Cửa sổ ấy có song sắt, nhưng đã có một bàn tay thò ra, nâng một khung sắt đã được cửa từ trước, và treo một dải lụa qua lỗ mở ấy.
- Gillone phải không?- Quận công thấp giọng hỏi.
- Thưa đức ông, vâng - Giọng phụ nữ trả lời thì thầm.
- Thế còn Marguerite?
- Lệnh bà đang chờ đức ông.
- Được. Nói tới đó, quận công ra hiệu cho người hầu cởi chiếc áo măng-tô của mình và rút ra một chiếc thang dây nhỏ. Quận công buộc một đầu thang vào sợi dây lụa. Gillone kéo chiếc thang về phía mình, buộc một cách chắc chắn vào song sắt.
Sau khi cài kiếm vào thắt lưng quận công trèo lên một cách an toàn. Sau lưng ông, cái khung sắt lại trở về vị trí cũ, cánh cửa sổ khép lại... Khi thấy lãnh chúa của mình, người mà y đã hộ tống có tới hai chục lần tới đây, đã yên ổn lọt vào cung Louvre, người hầu bèn cuộn mình trong chiếc áo măng-tô và đánh luôn một giấc dưới hào, khuất trong bóng tối của tường thành.
Trời tối đen như mực. Một vài giọt nước to ấm áp rai từ những đám mây xám xịt.
Người phụ nữ dẫn đường cho quận công de Guise vốn là con gái của Jacques de Matignon, thống chế nước Pháp. Đó là nàng hầu tin cẩn nhất của Marguerite, cô biết hết mọi điều bí mật của nàng. Người ta còn đồn rằng trong số những điều bí ẩn mà lòng trung thành của de Gillone gìn giữ có cả những chuyện khủng khiếp đến nỗi chính những chuyện đó đã buộc Gillone phải giữ kín cả những chuyện khác.
Dọc theo các căn phòng thấp và các hành lang, đèn lửa đã tắt hết. Thỉnh thoảng một ánh chớp nhợt nhạt lóe lên rọi vào những phòng ở tối tăm một thứ ánh sáng xanh nhớ rồi lại tắt biến ngay.
Quận công được người dẫn đường cầm tay đưa đi. Cuối cùng họ tới một cầu thang xoáy trôn ốc trổ dọc theo bề dày của tưởng dẫn tới một cánh cửa bí mật ẩn trong tiền sảnh nhà ở của Marguerite. Tới đó, Gillone dừng lại.
- Đức ông có đem cái mà hoàng hậu yêu cầu đem tởi không? - Cô thì thầm hỏi.
- Có - Quận công de Guise trả lời - Nhưng ta chỉ trao nó cho chính lệnh bà mà thôi.
- Vậy đừng để mất thì giờ nữa hãy tới đây! - Một giọng nói vọng lên từ giữa bóng tối khiến quận công giật mình. Ông đã nhận ra giọng Marguerite.
Cùng lúc đó tấm màn cửa bằng nhung tím điểm hoa huệ vàng được kéo lên. Trong bóng tối, quận công nhận ra chính hoàng hậu vì sốt ruột, đã tới. trước đón ông.
- Thưa lệnh bà, tôi đây - Quận công nói.
Khi đó tới lượt Marguerite de Valois dẫn đường cho vị vương hầu trong khu phòng ở mà ông đã biết quá rõ này, trong khi Gillone đứng ngay tại cửa, đưa ngón tay lên miệng để trấn an bà hoàng chủ mình.
Dường như hiểu được những lỗi lo ngại ghen tuông của quận công, Marguerite dẫn ông tới tận buồng ngủ của mình. Tới đó nàng dừng lại.
- Thế nào - Nàng nói với quận công - Ông có bằng lòng không, thưa quận công?
- Về điều gì cơ chữ, thưa lệnh bà? - Quận công hỏi.
- Về cái bằng chứng mà tôi đưa cho ông đây - Marguerite nói tiếp với một chút tức giận - Về việc tôi thuộc về một người đàn ông mà cả trong buổi tối của ngày cưới, cả trong đêm tân hôn nữa, đã xem thường tôi đến nỗi không thèm đến cảm ơn tôi về niềm vinh dự tôi ban cho ông ta, không phải chỉ bằng cách đã chọn ông ta mà còn bằng cách đã chấp nhận ông ta làm chồng.
- Ô! Thưa lệnh bà - Quận công buồn bã nói - Xin Người hãy bình tâm, ông ta sẽ tới, nhất là khi Người mong muốn điều đó.
- Ông mà cũng nói như vậy sao - Marguerite kêu lên - Trong tất cả mọi người thì ông là người biết rõ cái điều ông nói là ngược lại. Nếu như tôi đã có cái mong muốn mà ông ngờ cho tôi đó, thì liệu tôi có yêu cầu ông tới Louvre hay không?
- Marguerite, nàng mời tôi tới Louvre vì nàng muốn xoá nhoà tất cả mọi dấu vết quá khứ của chúng ta, vì cái quá khứ còn sống không chỉ trong trái tim tôi mà còn trong cả chiếc hộp bạc mà tôi đem tới cho nàng đây.
- Henri, ông có muốn tôi nói với ông một điều không? - Marguerite vừa nói vừa nhìn chằm chằm vào quận công - Đó là ông khiến tôi có cảm tưởng ông không phải là một vị vương hầu nữa mà chỉ là một cậu học trò thôi! Tôi mà lại phủ nhận việc tôi đã yêu ông ư? Tôi mà muốn dập tắt một ngọn lửa có thể sẽ mất đi nhưng ánh phản quang của nó thì còn mãi! Vì tình yêu của những người thuộc họ hàng vua chúa như tôi soi sáng và thường làm tiêu huỷ cả một thởi đại. Không, không, quận công thân mến! Ông có thể giữ lại tất cả những bức thư của Marguerite của ông và chiếc hộp nàng đã trao cho ông. Trong số những bức thư nằm trong hộp, tôi chỉ đòi lại ông có một bức, là vì nó nguy hiểm cho cả ông và tôi.
- Tất cả đều là của lệnh bà - Quận công nói - Vậy xin Người hãy chọn trong số bức thư mà Người muốn huỷ đi.
Marguerite sốt sắng lục lọi trong chiếc hộp để ngỏ. Với bàn tay run rẩy, nàng lần lượt rút ra khoảng một tá thư mà chỉ cần nhìn địa chỉ thì trí nhớ của nàng cũng nhắc lại cho nàng tất cả nội dung những bức thư đó.
Nhưng khi kiểm soát xong chỗ thư, nàng tái mặt đi nhìn quận công:
- Quận công, bức thư mà tôi tìm thì không có ở đây. Phải chăng ông đã tình cờ đánh mất nó? Còn nếu như ông đã giao nộp nó thì...
- Lệnh bà tìm bức thư nào?
- Bức thư mà trong đó tôi đã nói ông cần phải cưới vợ ngay, không được chậm trễ.
- Để làm giảm nhẹ sự không chung thuỷ của nàng chăng?
Marguerite nhún vai:
- Không, mà là để cứu ông. Bức thư mà trong đó tôi nói với ông rằng đức vua khi nhận thấy mối tình của chúng ta và biết được những nỗ lực của tôi nhằm phá vỡ cuộc hôn nhân tương lai của ông với công chúa Bồ Đào Nha, đã cho gọi người em con hoang Đănggiulêm của ông ta tới và trỏ cho ông này hai thanh gươm: "Với thanh gươm này, đêm nay người phải giết bằng được Henri de Guise hoặc ngày mai ta sẽ giết người bằng thanh gươm kia." Bức thư đó đâu?
- Nó đây! - Quận công vừa nói vừa rút bức thư từ trong ngực ra.
Marguerite gần như giằng lấy bức thư từ tay quận công, hấp tấp mở ra để yên trí rằng đó đúng là bức nàng đòi. Nàng thốt lên một tiếng kêu vui mừng và đưa bức thư gần ngọn nến. Lừa từ sợi bấc tức thì bén vào tờ giấy và thiêu rụi nó trong chốc lát.
Dường như sợ rằng người ta có thể tìm thấy cái thông báo bất cẩn ấy cả trong tro tàn, nàng còn xéo nát cả tro dưới chân mình.
Suốt cả thời gian xảy ra hành động đầy kích động ấy, quận công de Ghiđơ không rời mắt khỏi người yêu.
- Thế nào, Marguerite - Ông nói khi nàng đã đốt xong - Bây giờ nàng đã hài lòng chưa?
- Vâng, vì giờ đây ông đã cưới công chúa de Poocxiăng, anh tôi sẽ tha thứ cho mối tình của tôi. Nhưng ông ta khó mà tha thứ được sự tiết lộ một bí mật mà vì mối thiện cảm của tôi đối với ông, tôi đã không đủ sức để giấu ông.
- Đúng thế - Quận công de Guise nói - Vào thời đó nàng còn yêu tôi.
- Và hiện nay tôi vẫn yêu ông, Henri, vẫn như vậy và còn hơn bao giờ hết.
- Nàng ư?...
- Vâng, vì ngày hôm nay hơn lúc nào hết, tôi cần có một người bạn chân thành và tận tuỵ. Là hoàng hậu nhưng tôi không có ngai vàng, là vợ nhưng tôi không có chồng.
Ông hoàng trẻ tuổi buồn bã lắc đầu.
- Nhưng tôi xin nói và xin nhắc lại với ông Henri, rằng chồng tôi không những không yêu tôi, mà ông ta còn căm thù tôi, ông ta khinh miệt tôi. Vả lại, dường như tôi thấy sự có mặt của ông trong căn phòng mà đáng lẽ ra ông ta phải có mặt, là bằng chứng của sự căm thù và khinh thị đó.
- Còn chưa muộn đâu, thưa lệnh bà. Vua xứ Navarre cần có thì giờ để cho các nhà quý tộc theo hầu lui về nghỉ, và nếu như ông ta chưa đến thì ông ta cũng sẽ không để muộn hơn nữa đâu.
- Tôi thì tôi nói với ông rằng ông ta sẽ không đến - Marguerite nói với vẻ tức giận mỗi lúc một tăng.
- Tâu lệnh bà - Gillone vừa kêu lên vừa mở cửa vén rèm cửa - Tâu lệnh bà, vua xứ Navarre đã ra khỏi khu phòng ở của mình.
- Ồ! Tôi đã biết là ông ta sẽ tới mà! - Quạn công de Guise thốt lên.
- Henri - Marguerite nói với giọng cộc lốc và nắm lấy tay quận công - Ông sẽ thấy tôi có phải là một người đàn bà biết giữ lời hay không? Và người ta có thể tin được vào điều mà tôi đã hứa hay không. Henri, ông hãy vào trong buồng đây.
- Thưa lệnh bà, Người hãy để cho tôi đi trong khi còn kịp. Xin Người hãy nghĩ rằng chỉ một dấu hiệu yêu đương đầu tiên nào ông ta tỏ ra đối với Người, tôi sẽ ra khỏi buồng và khi đó thì sẽ khốn cho ông ta đấy!
- Ông điên à! Vào đi, tôi bảo ông vào đi, tôi sẽ đảm bảo mọi chuyện.
Và nàng đẩy quận công vào trong buồng.
Vừa kịp, khi cánh cửa vừa khép lại sau lưng quận công thì vua xứ Navarre tươi cười xuất hiện trên ngưỡng cửa. Đi hộ tống ông là hai người hầu mang theo tám ngọn đuốc bằng sáp vàng đặt trên hai giá đèn.
Marguerite cúi chào thật thấp để giấu sự lúng túng của mình.
- Bà vẫn chưa đi nghỉ ư, thưa bà? - Anh chàng người Bearn hỏi với vẻ mặt vui vẻ và cởi mở - Có phải bà tình cờ đợi tôi không?
- Không đâu, thưa ông! - Marguerite trả lời - Vì mới hôm qua đây ông còn nói với tôi rằng ông biết rõ là cuộc hôn nhân của chúng ta chỉ là một mối liên minh chính trị và ông sẽ chẳng bao giờ gò ép tôi.
- Càng tốt, nhưng đó không phải là lý do để chúng ta không chuyện gẫu một chút. Gillone, đóng cửa lại và hãy để mặc chúng tôi.
Marguerite đang ngồi liền đứng dậy và giơ tay ra hiệu như thể muốn ra lệnh cho những người hầu ở lại.
- Liệu tôi có phải cho gọi các thị nữ của bà không? - Nhà vua hỏi - Tôì sẽ cho gọi nếu như bà muốn thế, mặc dù tôi xin thú nhận với bà là những điều mà tôi cần nói với bà đây, tôi thích chúng ta nói tay đôi hơn.
Và nhà vua tiến về phía căn buồng.
- Không! - Marguerite kêu lên và lao về phía trước nhà vua với vẻ cương quyết - Không, vô ích thôi! Tôi sẵn sàng nghe ông nói đấy.
Anh chàng Bearn đã biết được điều mà anh ta muốn biết.
Ông ta ném một cái nhìn rất nhanh và đầy ý nghĩa về phía căn buồng tựa như muốn thâm nhập vào đáy sâu tối tăm nhất của nó, bất chấp ở đó có tấm rèm cửa đang che phủ. Rồi quay nhìn về phía cô vợ mới xinh đẹp của mình đang tái nhợt đi vì kinh hoàng, ông nói bằng giọng hoàn toàn bình thản:
- Nếu vậy chúng ta hãy nói chuyện một lúc.
- Xin tuỳ ý hoàng thượng - Marguerite vừa đáp vừa gieo người chứ không phải là ngồi xuống chiếc ghế mà đức ông chồng đã chỉ cho nàng.
Anh chàng Bearn đến ngồi gần vợ.
- Thưa bà - Ông ta nói - Dù cho người ta nói như thế nào chăng nữa, tôi nghĩ rằng cuộc hôn nhân của chúng ta là một cuộc hôn nhân tốt. Tôi đúng là thuộc về bà cũng như đúng bà là của tôi.
- Nhưng... Marguerite hoảng sợ nói.
- Do đó - Vua xứ Navarre tiếp lời, không tỏ vẻ gì để ý thấy sự ngập ngừng của Marguerite - Chúng ta cần phải xử sự như là những đồng minh đầy thiện chí, bởi vì hôm nay chúng ta đã thề liên kết với nhau trước Chúa trời. Điều này có đúng ý bà hay không?
- Chắc chắn là thế, thưa ông.
- Thưa bà, tôi biết sự thông tuệ của bà rất lớn. Tôi biết là mảnh đất triều đình đầy những vực thẳm nguy hiểm, vậy mà tôi còn trẻ, và mặc dù tôi chưa hại ai, tôi văn có rất nhiều kẻ thù. Thưa bà, liệu tôi phải liệt vào phe nào cái con người mang họ tôi(1), và đã thề yêu thương tôi dưới chân bàn thờ Chúa?
- Ồ, thưa ông, sao ông lại nghĩ...
- Tôi không nghĩ gì hết, thưa bà. Tôi hy vọng và tôi muốn an tâm với mình rằng niềm hy vọng đó là có cơ sở. Chắc chắn cuộc hôn nhân của chúng ta chỉ là một cái cớ hoặc một cái bẫy.
Marguerite rùng mình, vì có lẽ cái ý nghĩ đó cũng đã đến trong trí óc nàng.
- Vậy thì bây giờ đó là cái cớ hay là cái bẫy? - Henri de Navarre tiếp tục - Nhà vua căm ghét tôi, quận công d Anjou căm ghét tôi, quận công d Alençon căm ghét tôi, Catherine de Médicis hết sức căm ghét mẹ tôi, nên không thể không căm ghét tôi.
- Ôi! Ông nói gì vậy, thưa ông?
- Tôi nói sự thật thưa bà - Nhà vua đáp - Và tôi những muốn có ai đó ở đây nghe được lời tôi nói để họ đừng tưởng rằng tôi bị mắc lừa về chuyện ám sát ông de Mouy de Saint Phale và về việc đầu độc mẹ tôi.
- Ồ, thưa ông - Marguerite nhanh nhảu nói với vẻ bình thản và tươi cười nhất mà nàng có thể tạo ra cho mình - Ông thừa biết rằng ở đây chỉ có ông và tôi.
- Và đó chính là điều khiến tôi buông thả. Điều đó khiến tôi dám nói với bà rằng tôi không hề bị bịp cả bởi những sự ve vuốt của hoàng tộc Pháp lẫn của họ nhà Lorainne.
- Thưa Hoàng thượng! - Marguerite kêu lên.
- Thế nào, có chuyện gì vậy, bà bạn thân mến? - Đến lượt Henri vừa mỉm cười vừa hỏi.
- Thưa ông, có điều là những lời nói như vậy rất nguy hiểm.
- Không đâu, bởi vì chúng ta nói chuyện tay đôi kia mà - Nhà vua đáp - Vậy tôi đang nói với bà là...
Marguerite nom như đang chịu cực hình, nàng những muốn ngăn bất kỳ lời nào sẽ thốt ra trên môi anh chàng Bearn, nhưng Henri tiếp tục nói với vẻ thật thà cứ như thật của ông ta.
- Vậy tôi đang nói với bà là tôi bị đe doạ từ mọi phía. Từ phía nhà vua này, từ phía quận công d Alençon này, từ phía quận công d Anjou này, từ phía Thái hậu này, từ phía quận công de Guise, quận công de Mayen, hồng y giáo chủ de Lorainne này, tóm lại là bị tất cả mọi người đe doạ. Thưa bà, bà biết đấy! Theo bản năng, người ta cảm thấy điều đó. Vậy thì, tôi có thể bảo vệ được mình với sự giúp đỡ của bà để chống lại tất cả những sự đe doạ mà chẳng chóng thì chầy sẽ trở thành những ngón đòn thật sự. Vì bà, ngược lại, bà được tất cả những người thù ghét tôi yêu mến.
- Tôi ấy ư? - Marguerite hỏi.
- Vâng, thưa bà - Henri de Navarre tiếp tục với vẻ hoàn toàn chất phác - Bà được vua Charle yêu quý này - Rồi ông nhấn mạnh - Bà được quận công d Alençon yêu mến này, bà được Thái hậu Catherine yêu mến này và cuối cùng bà còn được quận công de Guise yêu mến nữa này.
- Thưa ông... - Marguerite lẩm bẩm.
- Sao nào, có gì lạ đâu, việc tất cả mọi người đều yêu mến bà? Những người mà tôi vừa nêu tên là anh em hoặc bà con với bà và yêu mến bà con mình hoặc anh em mình là sống theo tấm lòng của Chúa.
- Nhưng rốt cuộc thì ông muốn đưa chuyện này tới đâu, thưa ông? - Marguerite bị dồn ép, kêu lên.
- Tôi muốn đưa câu chuyện tới chỗ mà tôi đã nói với bà, đó là nếu như bà chịu làm, tôi chưa nói là bạn, mà chỉ là người đồng mình của tôi thôi, thì tôi có thể thách thức với tất cả. Tuy nhiên, nếu bà coi mình như kẻ thù của tôi, thì tôi sẽ nguy mất.
- Ồ, thưa ông, không bao giờ tôi là kẻ thù của ông! - Marguerite thốt lên.
- Và cũng không bao giờ là bạn của tôi.
- Có thể thế.
- Thế còn đồng minh thì sao?
- Chắc chắn rồi.
Marguerite quay lại và chìa tay ra cho nhà vua.
Henri cầm tay nàng hôn lên đó một cách cung kính và do một ý muốn dò xét hơn là vì tình thương mến, ông giữ tay nàng lại trong tay ông:
- Thế thì, thưa bà - Ông nói - Tôi tin bà và chấp nhận bà là đồng minh của tôi. Như vậy là người ta đã cưới gả chúng ta mà chúng ta không hề quen biết nhau. Người ta đã cưới gả chúng ta mà không hề hỏi ý kiến chúng ta, những người mà họ đem gả bán. Do vậy, chúng ta không có nghĩa vụ với nhau như vợ với chồng. Thưa bà, bà thấy đấy, tôi đã đoán trước ý nguyện của bà và tối nay tôi xin khẳng định lại với bà điều mà tôi đã nói với bà hôm qua. Nhưng chúng ta, chúng ta liên minh với nhau một cách tự do mà chẳng cần ai bắt buộc chúng ta làm điều đó cả. Chúng ta liên minh với nhau như hai tấm lòng chân thực có nghĩa vụ bảo trợ lẫn nhau, hợp sức với nhau. Bà có đồng ý như vậy không?
- Vâng, thưa ông - Marguerite vừa nói vừa cố rút tay về.
- Thế thì - Anh chàng người Bearn tiếp tục nói, mắt dán vào cửa buồng -Vì rằng bằng chứng đầu tiên của một sự liên minh thẳng thắn phải là sự tin cậy tuyệt đối, nên thưa bà, tôi sẽ kể cho bà những chi tiết bí mật nhất về kế hoạch mà tôi đã gây dựng nhằm đánh thắng tất cả những sự thù nghịch đó.
- Thưa ông...
Marguerite lẩm bẩm và dù không muốn cũng quay nhìn về phía buồng, trong khi đó thì anh chàng người Bearn thấy mưu mẹo của mình đã thành công, đang cười thầm trong bụng.
- Đây là những điều mà tôi sẽ làm - Ông tiếp tục nói, không tỏ vẻ nhận thấy sự lúng túng của Marguerite - Tôi sẽ...
- Thưa ông - Marguerite đững bật dậy và vừa kêu lên vừa nắm lấy cánh tay nhà vua - Xin phép cho tôi thở đã: Tôi xúc động... trời nóng...tôi ngạt thở mất.
Quả thực mặt Marguerite tái nhợt và run rẩy tựa như nàng sắp ngã quỵ trên thảm.
Henri đi thẳng tới một cửa sổ ở cách khá xa và mở ra. Cánh cửa sổ đó trông ra sông.
Marguerite theo sau ông.
- Thưa hoàng thượng, xin hãy im lặng, vì lòng thương đối với chính người - Nàng thì thầm.
- Ô kìa, thưa bà - Anh chàng Bearn vừa nói vừa cười theo kiểu riêng của mình - Bà đã nói với tôi là chỉ có một mình chúng ta thôi kia mà.
- Vâng, thưa ông, nhưng ông không nghe nói rằng, với một cái ống truyền thanh dẫn xuyên qua một bức tường hay một trần nhà, người ta có thể nghe được mọi điều hay sao?
- Tốt lắm, thưa bà - Anh chàng Bearn hạ giọng, nói gấp gáp Bà không yêu tôi, đúng thế nhưng bà là một người phụ nữ thẳng thắn.
- Thưa ông, ông muốn nói gì vậy?
- Tôi muốn nói rằng, nếu như bà có thể phản lại tôi thì bà đã để cho tôi tiếp tục nói vì tôi tự phản lại chính mình. Bà đã ngăn tôi lại. Giờ đây tôi biết rằng có ai đó ẩn nấp ở nơi đây. Bà là một người vợ không trung thành nhưng lại là một người đồng minh trung thực và trong lúc này - Anh chàng Bearn vừa mỉm cười vừa nói thêm - Tôi thừa nhận là tôi cần sự trung thành trong chính trị hơn là trong tình yêu...
- Thưa bệ hạ... - Marguerite ngượng ngập thì thầm.
- Được, được, chúng ta sẽ nói về tất cả những chuyện đó sau này, khi chúng ta hiểu biết nhau nhiều hơn.
Rồi Henri cao giọng nói:
- Thế nào, bây giờ bà đã dễ thở hơn chưa?
- Rồi ạ, thưa hoàng thượng - Marguerite nói khẽ.
- Thế thì tôi không muốn quấy rầy bà lâu hơn nữa - anh chàng Bearn nói tiếp - Tôi còn chưa kịp bày tỏ với bà lòng kính trọng và biểu hiện thân ái của tôi, xin bà hãy nhận lấy những tình cảm đó vì tôi dâng lên bà với tất cả lòng thành của tôi. Bà hãy đi nghỉ và xin chúc bà ngon giấc.
Marguerite ngước đôi mắt ánh lên niềm biết ơn nhìn chồng và tới lượt mình cũng chìa tay ra.
- Xin thoả thuận như vậy - Nàng nói.
- Liên minh chính trị thẳng thắn và trung thực chứ? - Henri hỏi.
- Thẳng thắn và trung thực - Hoàng hậu lặp lại.
Anh chàng Bearn bước về phía cửa, và bằng ánh mắt của mình, chàng kéo theo luôn cả Marguerite đang như bị thôi miên.
Rồi khi tấm rèm cửa đã hạ xuống ngăn cách họ với phòng ngủ, Henri vẫn còn nồng nhiệt thì thầm:
- Cảm ơn, Marguerite. Bà thật xứng đáng là một công chúa nước Pháp. Tôi ra đi mà lòng bình tĩnh. Thay cho tình yêu, tôi sẽ có được tình bạn của bà. Tôi tin tường ở bà: cũng như về phần bà, bà có thể tin tướng ở tôi. Xin tạm biệt bà.
Henri hôn tay xong còn khẽ xiết tay nàng, rồi ông lanh lẹ đi về phía phòng mình. Vừa đi dọc hành lang, ông vừa thầm nhủ:
- Đứa quái quỷ nào ở chỗ cô ta thế nhỉ? Nhà vua ư, hay là quận công d Anjou, hay là quận công d Alençon, hay là quận công de Guise. Phải chăng đó là một người anh, một người em hay là một người tình hoặc là cả hai? Giờ đây mình cảm thấy bực mình vì đã đòi có cuộc hẹn hò với nam tước phu nhân. Nhưng thôi, mình đã hứa với nàng và Dariole vẫn đang đợi mình... Mình e rằng nàng đang chịu thiệt một chút đấy vì việc mình đã ghé qua phòng ngủ của vợ mình rồi mới đến chỗ nàng. Vì, thề có Thánh, cái cô Margot như ông anh vợ mình vẫn gọi, quả là một phụ nữ tuyệt đẹp.
Với bước chân hơi ngập ngừng, Henri de Navarre đi lên cầu thang dẫn tới phòng ở của phu nhân de Sauve.
Marguerite nhìn theo chồng cho tới khi ông đi khuất rồi quay vào phòng. Nàng thấy quận công đã đứng ở cửa phòng. Nhìn ông, nàng như cảm thấy có điều gì ân hận.
Còn quận công có vẻ trầm mặc, cặp lông mày nhíu lại để lộ một nỗi bận tâm chua chát.
- Hôm nay Marguerite trung lập - Ông nói - Trong tám ngày nữa, Marguerite sẽ trở nên thù nghịch.
- A, ông đã nghe hết mọi chuyện à? - Marguerite thốt lên.
- Vậy nàng muốn tôi làm gì khác hơn ở trong cái buồng này?
- Vậy ông thấy rằng tôi xử sự không giống như bà hoàng Navarre xử sự hay sao?
- Không phải thế, mà không giống như người tình của quận công de Guise phải xử sự.
- Thưa ông, tôi có thể không yêu chồng tôi nhưng không ai có quyền đòi hỏi tôi phản bội lại ông ta. Thực lòng mà nói, liệu ông có thể phản bội lại điều bí mật của công chúa Poocxiăng vợ ông không?
- Thôi nào, thôi nào - Quận công vừa nói vừa lắc đầu - Được lắm. Tôi thấy là nàng không còn yêu tôi như hồi nàng kể cho tôi nghe những điều nhà vua âm mưu để chống tôi và những người của tôi.
Lúc đó nhà vua là kẻ mạnh và các ông ở thế yếu. Giờ đây Henri là kẻ yếu và các ông là kẻ mạnh. Ông thấy rõ là tôi vẫn giữ nguyên vai trò ấy đấy chứ.
- Duy chỉ có điều là nàng đã chuyển từ phe này sang phe kia.
- Thưa ông, đó là quyền mà tôi giành được bằng cách cứu mạng ông.
- Được lắm, thưa lệnh bà. Khi hai người tình lìa bỏ nhau thì họ trả lại những gì họ đã trao cho nhau. Đến lượt tôi, khi có dịp, tôi sẽ cứu lệnh bà và thế là chúng ta hết nợ.
Nói tới đó quận công cúi chào và bỏ đi. Marguerite không tỏ ra một cử chỉ nào giữ ông ta lại. Tới phòng ngoài, ông gặp Gillone và được cô dẫn tới tận chỗ cửa sổ tầng một. Ông tìm thấy người hầu của mình trong hào và quay trở về dinh de Guise cùng với anh ta.
Trong lúc đó, Marguerite mơ màng tới đửng bên cửa sổ:
- Đêm tân hôn hay ho thật! Nàng thì thầm - Chồng thì chuồn mất còn người yêu thì bỏ đi.
Cùng lúc đó, ở phía bên kia hào có một cậu học trò đi từ phía Tháp Gỗ tới và hướng ngược về phía cối xay gió Monne, tay chống nạnh, vừa đi vừa hát:
Cớ sao khi anh muốn
Cắn vào mái tóc xinh
Hôn làn môi yêu dấu
Sờ lên ngực cô mình
Thì cô em lại muốn
Như bà phước buồn tênh
Trong tu viện giam mình?
Phải chăng em gìn giữ
Đôi mắt, gò ngực xinh
Vầng trán, làn môi thắm
Cho Diêm vương, cô mình?
Khi sông Mê bến Lú
Đón em rời cõi sinh?
Môi nhợt nhạt tái xanh Là những gì em có
Khi em về địa phủ
Và khi anh chết đi
Gặp em anh sẽ chối
Với hồn ma bóng tối
Rằng em đã là bạn tình của anh
Vậy thì trên dương thế
Đổi ý đi em ơi
Tiếc chi làn môi đỏ
Hãy cho anh hưởng đời
Kẻo một mai về đất
Em lại hối hận thôi
Vì nỡ lòng độc ác
Với anh, cô mình ơi.
Marguerite vừa lắng nghe bài hát vừa mỉm cười với vẻ ưu phiền. Và khi giọng hát của người học trò chìm dần phía xa, làng khép cửa sổ lại và gọi Gillone giúp nàng chuẩn bị đi nằm.
Chú thích:
(1) Ở một số nước, người phụ nữ khi lấy chồng thì mang họ chồng.
Danh sách chương